Den Haag - De Raad voor Stafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) heeft behartigenswaardige uitspraken gedaan over bezoek zonder toezicht en een laptop in de cel bij vreemdelingenbewaring. De klacht over bezoek zonder toezicht is gegrond verklaard, de klacht over laptop en een mobiele telefoon vindt de RSJ ongegrond. Het resultaat: mensen in vreemdelingendetentie kunnen nu in ieder geval bezoek aanvragen zonder dat de bewaking erbij zit.

Bij bezoek zonder toezicht moet de directie volgens de RSJ een afweging maken of dat is toegestaan. Advocaat Frans-Willem Verbaas, die de procedure bij de RSJ heeft gevoerd, vindt dit te vrijblijvend. Vreemdelingenbewaring hoort er zo min mogelijk gevangenisachtig uit te zien, en bezoek zonder toezicht moet volgens hem de hoofdregel zijn. Alleen bij aantoonbare veiligheidsredenen hoort dat anders te liggen, aldus Verbaas.

Nieuwe media op cel

De directie mag volgens de RSJ skype en een mobiel op cel weigeren vanwege de veiligheid. Dat geeft volgens Verbaas te veel ruimte aan de directie. De achterliggende reden is natuurlijk dat men bang is dat er beelden van bewakers naar buiten komen. Maar bij cliënten die geen strafblad hebben vallen daar, aldus Verbaas, best afspraken over te maken. Voor wat betreft de mobiele telefoon geldt hetzelfde. En als de mobiele telefoon geen foto’s  an maken: waarom dan niet? Het recht op privacy en communicatie mag volgens het Europees Hof voor de Rechten van de Mens alleen worden beperkt als daarvoor een dringende maatschappelijke behoefte (‘pressing social need’)  estaat. In het wetsvoorstel ‘Wet terugkeer en bewaring’ staat dat de vreemdeling in detentie een mobiel op de cel mag hebben. Waaruit bestaat dan de ‘pressing social need?’, aldus Verbaas. Hij voerde het aan bij de RSJ, die daar verder niet op in ging.

Bananenrepubliek

Aardig is dat de RSJ de aanbeveling doet de huisregels te publiceren om te voldoen aan vereisten van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, en dan met name de ‘toegankelijkheid’ van regelgeving. Met ongepubliceerde huisregels mag de overheid geen inbreuk maken op grondrechten. ‘Wat betreft openbaarheid van gevangenisregels is Nederland nog steeds een bananenrepubliek,’ aldus Verbaas. Al die gevangenisregels moeten gewoon op Internet staan en toegankelijk zijn voor iedereen. Al met al levert de uitspraak een aardig beeld op van hoe beperkend vreemdelingenbewaring kan zijn. Hopelijk hoort de aanwezigheid van bewaking bij bezoekjes van de partner nu tot het verleden