Amsterdam – Gedetineerden kunnen (nog) niet googelen. Dat is jammer. Ex-gedetineerden, beleidsmakers, journalisten, vrijwilligers, noem maar op, kunnen het allemaal wel. Als ze doen wat ik zojuist gedaan heb en waartoe ik de lezer uitnodig, hebben ze op het woord gratis gegoogeld. Je vindt een heleboel dingen die je gratis kunt krijgen. Allemaal gratis producten. Die kosten dus niets.

Zo heb je ook gratis telefoonnummers. Bonjo heeft zo’n nummer en bijvoorbeeld het Landelijk Ongedocumenteerden Steunpunt (LOS) in Rotterdam. Het begon bij het LOS. Daar kregen ze het bericht door van iemand in vreemdelingenbewaring dat gratis geld kost. Gratis het LOS bellen, kost acht eurocent. Ach, wat is nu acht eurocent kun je zeggen. Maar op het niet rijke budget van gedetineerden en gezien de kosten van de winkel bijvoorbeeld is acht cent heel wat.

Gratis, dat is gratis
Wij van Bonjo vroegen ons af toen we door het LOS gebeld werden of deze gratis-maar-niet-heus regel in alle PI’s geldt. Immers, we weten dat Telio duur is. Daarom zijn we ooit met het 0800-nummer begonnen. Om Telio te omzeilen en niet om Telio te spekken. Maar wat is ons gebleken: op het moment dat een gedetineerde zijn kaart in de telefoon steekt, is hij acht cent kwijt. Aan Telio. Ministerie doe er wat aan. Dit kan toch echt niet. Wij kennen maar een betekenis van gratis en dat is gratis, voor niks dus. Nou, in de PI’s gaat wellicht de zon ook al niet gratis op, hoewel dat vanwege een oude volkswijsheid wel zou moeten. De Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) maak gratis bellen gratis.

Jaap Brandligt